اوراق بهادار (Securities)نوعی ابزار مالی می باشد که قابلیت نقل و انتقال دارد. به عبارتی دیگر اوراق بهادار، ورق ها و سند هایی می باشند که ارزش مالی دارند و دولت و نظام مالی کشور آن را تضمین کرده است. این اوراق، می توانند به پول نقد تبدیل شوند و شما آنها را خرید و فروش کنید. نرخ قیمت اوراق بهادار نوسانی می باشد و افزایش تقاضا در این بازار موجب سوددهی بیشتر، برای خریداران این اوراق خواهد شد. امروزه سرمایه گذاری در بورس و بازارهای مالی، طرفداران زیادی پیدا کرده است. و اگر شما فردی ریسک پذیر و خواهان رسیدن به استقلال مالی خوبی می باشید، میتوانید با اوراق بهادار به خوبی آشنا شوید و شروع به سرمایه گذاری در این عرصه کنید. اوراق بهادار را میتوان به طور کلی به سه دسته تقسیم کرد: اوراق سهام (Equity Securities)، اوراق بدهی (Debt Securities) و اوراق مشتقه (Derivative Securities)، که در ادامه به توضیح آن میپردازیم.
انواع اوراق بهادار ها:
1-اوراق بدهی (Debt Securities):
اوراق بدهی،بدهی هایی هستند که می توانند قبل از تمام شدن بدهی بین طرفین خرید یا فروخته شوند. اما شما چقدر از ویژگی های اوراق بدهی اطلاع دارید؟
اوراق بدهی معانی زیادی دارد، اما به طور کلی، اگر بخواهیم تعریف کنیم به ابزارهای مالی گفته می شود که حاوی قولی از سوی ناشر برای پرداخت مبلغ معینی به دارنده تا یک تاریخ خاص، یعنی نقطه سررسید اوراق بدهی است. آنها ابزارهای قابل مذاکره هستند ، به این معنی که مالکیت می تواند به راحتی از یک طرف به طرف دیگر منتقل شود. یکی از رایج ترین اوراق بدهی اوراق قرضه (دولتی، شرکتی یا شهرداری) هستند، اما نمونه های مختلفی از اوراق بدهی، از جمله سهام ممتاز، تعهدات بدهی وثیقه و اوراق بهادار با پشتوانه رهنی وجود دارد.یکی از ویژگی های اوراق بدهی این است که شرکت هایی که منبع مالی خوبی ندارند و پول نقد ندارند به جای اینکه از بانک ها وام بگیرند با گرفتن این اوراق بدهی بهنوعی اقدام به جمعآوری نقدینگی سرمایهگذاران کرده که در علوم مالی به آن تامینمالی جمعی گفته میشود.
2-اوراق حقوق صاحبان سهام (Equity Securities):
اوراق بهادار حقوق صاحبان سهام نشان دهنده ادعاهای مالکیت بر دارایی خالص یک شرکت است . به عنوان مثال یک طبقه دارایی، حقوق صاحبان سهام نقش اساسی در تجزیه و تحلیل سرمایه گذاری و مدیریت پرتفوی ایفا می کند، زیرا بخش قابل توجهی از بسیاری از پرتفوی های سرمایه گذاری فردی و نهادی را نشان می دهد. به طور کلی هر وقت بخواهیم سرمایه یک شرکتی را به قسمتهای مساوی تقسیم کنیم هر یک قسمت در اصل یک سهم از سهام آن شرکت است.شما با خریدن هر سهمی از سهام آن شرکت به طور کلی سهامدار آن شرکت خواهید شد.
3-اوراق بهادار مشتقه(Derivative Securities):
اوراق بهادار مشتقه یک ابزار مالی است که ارزش آن به ارزش دارایی دیگری بستگی دارد . انواع اصلی مشتقات عبارتند از آتی، فوروارد، اختیار معامله و مبادله. نمونه ای از اوراق بهادار مشتقه، اوراق قرضه قابل تبدیل است. اگر به طور کلی بخواهیم تعریف کنیم اوراق مشتقه یک قرارداد مالی بین دو طرف مثل خرید یا فروش یک ملک، دارایی، کالا یا سایر اوراق بهادار با قیمتی از پیش تعیین شده در یک بازه زمانی خاص می باشد. به طور کلی، اوراق بهادار مشتقه قراردادی است که نشان دهنده گروهی از دارایی های اساسی است. ارزش اوراق بهادار مشتقه از عملکرد دارایی های پایه یا گروهی از دارایی ها مشتق شده یا به آن وابسته است. این دارایی های پایه جدا از مشتقات معامله می شوند.
انواع سهام
ما در اینجا انواع سهام ها را به شما معرفی می کنیم و توضیح مختصری در باره هر یک از این سهام ها به شما می دهیم :
- سهام عادی
- سهام ممتاز
- حق تقدم سهام
- سهام جایزه
- سهام با نام و بی نام
- سهام نقدی و غیر نقدی
سهام عادی
متداول ترین سهام همان سهام عادی نیز نامیده می شود، سهامی است که در بورس عمومی فروخته می شود . هر سهم سهام به طور کلی به صاحب خود حق یک رای در مجمع سهامداران شرکت می دهد. برعکس سهام ممتاز می باشد که به صاحب سهام عادی سود سهام تضمین نمی شود.
حتما بخوانید: سهام بورس چیست؟
مزایای سهام عادی چیست؟
به طور کلی بخواهیم توضیح دهیم یک شرکت اغلب سهام خود را برای سرمایه گذاران و مالکان برای افزایش سرمایه، توسعه و تامین مالی عملیات صادر می کند. چندین راه برای افزایش سرمایه وجود دارد، از جمله بدهی و سهام ممتاز. با این حال، سهام عادی بیشتر توسط سرمایه گذاران متوسط شناخته شده است. سهام عادی که به سهام عادی نیز معروف است، مزایای زیادی هم برای سرمایه گذار و هم برای شرکت صادرکننده دارد.
سه مزیت مشخص معمولاً به صاحبان سهام عادی تعلق می گیرد: حق رای، سود و مسئولیت محدود.
سهام عادی، از طریق سود سرمایه و سود سهام عادی، ثابت کرده است که به طور متوسط و در طول زمان منبع خوبی برای بازده سرمایه گذاران است. شرکتها همچنین از انتشار سهام سود میبرند، زیرا آنها تعهدات بدهی ندارند، اگرچه برخی از سهام ها مالکیت را از دست میدهند.
سهام ممتاز
سهام ممتاز که معمولاً به آن سهام ممتاز گفته می شود، سهام یک شرکت با سود سهام است که قبل از انتشار سود سهام عادی به سهامداران پرداخت می شود . در صورت ورشکستگی شرکت، سهامداران ممتاز حق دارند از دارایی های شرکت قبل از سهامداران عادی پرداخت کنند. سهام ممتاز جزئی از سرمایه است که ممکن است دارای هر ترکیبی از ویژگی هایی باشد که سهام عادی از آن برخوردار نیست.
حق تقدم سهام
شما اینگونه در نظر بگیرید مثلا شما 5000 سهم یک شرکتی را خریده اید و به اندازه میزان سهمتان مالکیت آن شرکت را خریداری کرده اید و شرکت هم تصمیم به زیاد کردن سرمایه خود را داردو به صورت نقدی به همان اندازه که می خواهد سرمایه زیاد کند باید یک برگه سهام جدید منتشر کند.مثلا 50 درصد در غیر این صورت بعد از زیاد کردن سرمایه شما 5000 سهم دارید ولی ارزش سهامتان کم شده است برای آن که سهامتان همان ارزش گذشته رو داشته باشددر شرکت، به شما حق تقدم خرید برگه سهام جدید آن هم به قیمت اسمی سهام داده میشود.
برای مطالعه بیشتر : در سایت پزشک کسب و کار می توانید مقاله حق تقدم سهام را مطالعه کنید
سهام جایزه
سهامی است به صورت رایگان و بدون نیاز هیچ مبلغی به سهام داران شرکت داده می شود یعنی شما برای اضافه کردن سهام جایزه پولی پرداخت نمی کنید و این سهام از سوی همان شرکتی که سرمایه گذاری کردید به سهام شما اضافه می شود.سهام جایزه بین سهام داران شرکت بسیار مورد قبول می باشد و در میان سهام دارانی که در شرکت در حال حاضر هستند سود می برند و می توانند سرمایه گذاری بیشتری برای شرکت جذب کنند.
سهام با نام و بی نام
اگر شما در هنگام خرید یک شرکتی نام مالک آن در اصل ورقه یا در دفتر سهام شرکت ثبت شده باشد به آن سهام با نام می گویند ولی اگر اسم فرد در شرکت یا در اصل ورقه ثبت نشده باشد و تنها برگه سهام را خریدار به خریدار می دهد و بی نام در وجه حامل صادر می شود وهمچنین قابلیت انتقال دارد.این را در نظر داشته باشید بی نام بودن سهام رابطه میان شرکت و صاحبان سهام را آسانتر میکند.
سهام نقدی و غیر نقدی
همانطور که از اسمش پیداست اگر شما برای خرید شرکتی پول نقد پرداخت کنید به آن سهام نقدی می گویند ولی در صورتی که برای خرید سهام نخواهید پول نقد پرداخت کنید و بخواهید از ملک یا زمین یا هر چیز دیگری استفاده کنید به آن سهام غیر نقدی می گویند.
بیشتر بدانید :شاخص بورس چیست و بیانگر چیست؟