رایانش ابری چیست؟ 9 مزایای فوق العاده رایانش ابری

امروزه رایانش ابری به عنوان یکی از فناوری‌های مؤثر محسوب می‌شود که در طی چند سال اخیر، رشد چشمگیری پیدا کرده است. فناوری رایانش ابری کلیۀ امور سنگین مربوط به پردازش داده‌ها را انجام داده، آن‌ها را به کامپیوترهای بسیار دور در فضای مجازی منتقل می‌کند، در نهایت اینترنت به فضای ابری تبدیل می‌شود و شما به کمک این فناوری قادرید در هر نقطه از جهان با هر نوع دستگاهی به فایل و داده‌ها دسترسی پیدا کنید. نمونه‌های بارز این فناوری در زندگی روزمره شما عبارتند از: استفاده از خدمات ایمیل، شبکه‌های اجتماعی یا فضای به اشتراک‌گذاری فایل‌ها و داده‌ها همچون Dropbox. البته باید به این نکته اشاره کنیم که در سال‌های اخیر به‌ویژه با همه‌گیری ویروس کرونا و دور کاری کارکنان، بسیاری از سازمان‌ها، شرکت‌ها و کسب و کارها را ناگزیر کرده که از این فناوری جهت مدیریت بهتر این دوران و پیش‌بردن امور خود استفاده کنند. تحقیقات انجام شده در سال نخست همه‌گیری کرونا (2020) نشان می‌دهد که میزان بکارگیری خدمات رایانش ابری ماکروسافت توسط شرکت‌ها و کسب و کارها تقریباً 60 درصد رشد کرده است؛ از این رو نمی‌توان نقش استفاده از رایانش ابری را در موفقیت شرکت‌ها نادیده گرفت. در این محتوا از سایت پزشک کسب و کار قصد داریم شما را به طور کامل با تکنولوژی فوق‌العاده رایانش ابری آشنا کنیم، پس تا انتهای مقاله همراه ما باشید.

رایانش ابری چیست؟

رایانش ابری (Cloud Computing) از دو کلمه رایانش و ابر تشکیل شده است که منظور از ابر همان شبکه گسترده در بستر اینترنت است. همانطور که در محیط ابر تنها بخش بیرونی را مشاهده می‌کنید و از درون آن هیچ‌گونه اطلاعی ندارید در رایانش ابری هم به همین صورت بوده و شما به جزئیات فنی دسترسی و نیازی نداشته و تنها به عنوان یک کاربر بخش ظاهری آن را می‌بینید. علت نامگذاری رایانش ابری این است که دسترسی به اطلاعات از طریق فضای ابری یا مجازی امکان‌پذیر است. رایانش ابری در ایران با اسامی دیگری همچون: پردازش ابری یا محاسبات ابری هم شناخته می‌شود.

این تکنولوژی، سرویس‌های پردازشی مختلفی را در بستر اینترنت ارائه می‌دهد که این سرویس‌ها شامل ابزار و برنامه‌هایی همچون: سرورها، شبکه‌ها، نرم افزارها، آنالیزها، ذخیره‌سازی و پایگاه داده‌ها می‌شود. ذخیره‌سازی براساس رایانش ابری به‌جای ذخیره و نگهداری فایل و داده‌ها بر روی هارد دیسک اختصاصی یا لوکال، امکان ذخیره آن‌ها را در پایگاه داده از راه دور فراهم کرده و با استفاده از این تکنولوژی قادرید در هر زمان و مکان تنها با اتصال به اینترنت، به داده‌ها، فایل‌ها و برنامه‌های نرم افزاری دسترسی داشته باشید. ارائه سرویس به کاربر در رایانش ابری، بر مبنای تقاضا بوده و کاربر با پرداخت هزینه خدمات رایانش ابری بدون نیاز به تجهیزات خاص و بدون اینکه از محل انجام پردازش اطلاعی داشته باشد، به سرویس مورد نظر خود می‌رسد.

معرفی انواع رایانش ابری

رایانش ابری به چهار دسته عمومی (Public Cloud)، خصوصی (Private Cloud)، ترکیبی و چند ابری (Multicloud) تقسیم می‌شوند که در این بخش به توضیح هر یک از آن‌ها می‌پردازیم.

1. ابرهای عمومی: این نوع ابرها سرویس‌های خود را بر روی سرورها و فضای ذخیره‌سازی در اینترنت ارائه داده و توسط شرکت‌های شخصی ثالثی اداره شده که مسئولیت مدیریت و کنترل کلیه زیرساخت‌ها، نرم افزار، سخت افزار را برعهده دارند و کاربران با استفاده از حساب‌هایی که برای تمامی افراد قابل دسترسی اند، قادرند به این سرویس‌ها دسترسی پیدا کنند.

2. ابرهای خصوصی: این نوع ابرها معمولاً برای شرکت‌های بزرگ از جمله سازمان‌ها و دانشگاه‌ها که تمایل به ایجاد زیرساخت جداگانه دارند، کاربرد داشته و بسیاری از خدمات رایانش ابری خصوصی بر روی شبکه خصوصی ارائه می‌شوند. در حقیقت ابر خصوصی به معنای طراحی یک زیرساخت محاسباتی با اضافه کردن مجازی‌سازی و واسط‌های مشابه ابر است که به کاربران اجازه می‌دهد با دیتاسنترهای محلی خود تعامل داشته باشند.

3. ابرهای ترکیبی: این نوع ابرها همانطور که از نام آن‌ها مشخص است، ترکیبی از خدمات عمومی و خصوصی هستند و به کاربران، انعطاف‌پذیری بیشتری داده و در امنیت و بهینه‌سازی زیرساخت کمک می‌کند. معمولاً سازمان‌هایی که برای نیازهای اصلی خود مانند سرور اصلی وب‌سایت از ابر خصوصی استفاده می‌کنند و برای برخی امور همچون: کار با فایل‌های چند رسانه‌ای با ترافیک بالا از ابر عمومی استفاده می‌کنند.

در حقیقت شرکت‌ها از ابرهای عمومی برای تطبیق با افزایش تقاضای محاسباتی و از ابرهای خصوصی جهت عملکردهای حساس استفاده می‌کنند. در این نوع ابر معمولاً داده‌ها و برنامه‌ها به صورت خودکار بین آن‌ها رد و بدل شده و این کار به سازمان‌ها و شرکت‌ها انعطاف‌پذیری بیشتری می‌دهد.

4. چند ابری: چند ابری هنگامی رخ می‌دهد که سازمان‌ها و شرکت‌ها از ابرهای متعددِ چندین شرکت ارائه دهنده استفاده کنند. یکی از مزیت‌های استفاده از چند ابری، این است که قادرید ویژگی‌ها و عملکردهای آن‌ها را با یکدیگر ترکیب کنید و این دسته از رایانش ابری دارای ویژگی‌های امنیتی فراوانی است.

رایانش ابری به چه صورت کار می‌کند؟

رایانش ابری دارای سه بخش است که عبارتند از:

شرکت‌های ارائه دهنده سرویس‌های ابری، برنامه‌ها و داده‌های کاربردی را در ماشین‌های فیزیکی ذخیره می‌کنند. در واقع این بخش به عنوان مراکز داده شناخته می‌شوند.

کاربران به این برنامه‌ها و داده‌های کاربردی دسترسی دارند.

اینترنت، شرکت‌های ارائه دهنده و کاربران را به سرعت و در فواصل طولانی به یکدیگر متصل می‌کند.

در گذشته تیم‌های فناوری اطلاعات شرکت‌ها، مراکز داده‌های خود را در محلی مدیریت می‌کردند و برای این کار نیاز به املاک و مستغلات وسیع، به‌روزرسانی‌های منظم سخت افزار و انرژی بسیار داشتند. در واقع این کار ناکارآمد و غیرقابل اجرا بود ولی با به وجود آمدن فناوری رایانش ابری، لازم نیست شرکت‌ها در مورد تأمین امنیت، مقیاس‌بندی، ارتقا زیرساخت‌ها نگران باشند؛ زیرا این فناوری به طور چشمگیری رویکرد کسب و کارها را تغییر داده و ساده می‌کند. امروزه بسیاری از ارائه دهندگان رایانش ابری خدمات مبتنی بر اشتراک را ارائه می‌دهند و مشتریان با پرداخت هزینه ماهانه آن، قادرند به کلیۀ منابع محاسباتی مورد نیاز خود دسترسی داشته باشند. به عبارت دیگر رایانش ابری همانند اجاره ماشین است که کاربر قادر است از وسیله نقلیه استفاده کند ولی امور تعمیرات، جایگزینی خودروهای جدید و ... بر عهدۀ مالک خودرو می‌باشد.

معرفی سرویس‌های رایانش ابری

در این بخش قصد داریم شما را با سه سرویس مهم و پرطرفدار رایانش ابری آشنا کنیم.

• نرم افزار به عنوان سرویس (SaaS): یکی از رایج‌ترین سرویس رایانش ابری می‌باشد که برنامه‌های کاربردی را به صورت کامل از طریق اینترنت در اختیار کاربران قرار می‌دهد و کاربران نیازی به دانلود و نصب نرم افزار بر روی کامپیوتر خود ندارند. استفاده از این سرویس به کاربران کمک کرده تا در زمان کوتاه به نرم افزار مورد نظر خود دسترسی پیدا کنند. همچنین باید به این نکته اشاره کنیم که تعمیر و نگهداری این سرویس برعهده شرکت ارائه دهنده رایانش ابری بوده و مجوزها از طریق مدل پرداختی و برحسب تقاضا ارائه می‌شوند.
• زیرساخت به عنوان سرویس (IaaS): در این سرویس کلیۀ زیرساخت‌های اساسی فناوری اطلاعات را در اختیار دارید و در صورت نیاز قادرید آن را با بلوک‌های ساختمانی مختلف تقویت کنید. این سرویس برای سازمان‌هایی که دارای سیستم عامل خاص هستند، مناسب می‌باشد اما به مرور زمان به ابزارهایی جهت پشتیبانی از سیستم‌ها نیاز دارند. به عبارت دیگر سرویس SaaS از سیستم عامل تا سرورها و فضای ذخیره‌سازی از طریق اتصال مبتنی بر IP به عنوان بخشی از سرویس درخواستی را در برمی‌گیرد و با استفاده از این سرویس، کاربران نیازی به خرید سرور یا نرم افزار ندارند و قادرند این منابع را باتوجه به تقاضای خود در سرویس برون سپاری تهیه کنند. نمونه‌های معروف این سیستم عبارتند از: Microsoft Azure و IBM Cloud.
• پلتفرم به عنوان سرویس (PaaS): پلتفرم این سرویس شامل: ابزارهای توسعه، سرورها، برنامه‌نویسی، کتابخانه‌های کد و اجزای برنامه از قبل پیکربندی شده می‌باشد. این سرویس امور مربوط به امنیت، زیرساخت و ادغام داده‌ها را مدیریت کرده و کاربران قادرند فقط بر روی هاست، ساخت و آزمایش برنامه‌ها تمرکز کنند. باید به این نکته اشاره کنیم که این سرویس به عنوان پیچیده‌ترین لایه از سه لایه محاسباتی مبتنی بر ابر محسوب می‌شود. نمونه‌های معروف این سیستم عبارتند از: Heroku و Salesforce.com.

سه سرویس رایانش ابری ( SaaS، PaaS و IaaS ) چه تفاوتی با یکدیگر دارند؟

امروزه با پیشرفت‌های گسترده سیستم‌های فناوری و تکنولوژی همۀ افراد قادرند از پلتفرم‌های مبتنی بر ابر برای کلیۀ فرآیندها و سیستم‌ها استفاده کنند. این سه سرویس در واقع سه راه پیشرفته و مختلف جهت توصیف نحوۀ استفاده از ابر به کسب و کارها ارائه می‌دهند. در اینجا باید به این نکته اشاره کنیم که اکثر کسب و کارها به صورت ترکیبی از سه سرویس رایانش ابری SaaS)، PaaS و (IaaS استفاده می‌کنند. ما در این بخش قصد داریم شما را با تفاوت‌های این سه سرویس رایانش ابری آشنا کنیم.

شرکت‌ها در چه زمینه‌هایی از رایانش ابری استفاده می‌کنند؟

رایانش ابری برای بسیاری از اپلیکیشن‌ها به صورت پیش فرض درآمده و تولید کنندگان نرم‌افزارها قادرند به‌جای اینکه محصولاتشان به صورت مستقل از نرم‌افزارها باشد، اپلیکیشن‌های خود را به صورت سرویسی بر بستر اینترنت ارائه دهند و به سوی مدل اشتراک گرفتن پیش روند. البته از معایب رایانش ابری این است که برای شرکت‌هایی که از آن‌ها استفاده می‌کنند، ریسک‌های جدید و هزینه دارد. معمولاً شرکت‌ها در موارد ذیل از رایانش ابری استفاده می‌کنند.

• ذخیره و بازیابی داده‌ها
• انتشار فایل‌های صوتی و ویدئویی
• سازمان‌دهی وبلاگ‌ها و وب‌سایت‌ها
• ساخت اپلیکیشن‌ها و سرویس‌های جدید
• آنالیز داده‌ها جهت ارائه الگو‌ها و پیش‌بینی
• ارائه نرم افزارها بر طبق نیازهای موجود

شرایط استفاده از فناوری رایانش ابری برای شرکت‌ها چیست؟

در صورتی که شرکت‌ها قصد استفاده از یک برنامه مبتنی بر رایانش ابری را دارند باید موارد ذیل را پیش از پیاده‌سازی سیستم در نظر بگیرند.

سطح و اندازه سازمان: هر سازمانی باید میزان مصرف و نیازهای خود را به برنامه تعیین کرده و بر پایه آن نسبت به خرید اقدام کند.

بهبود فرآیندهای سازمانی: محاسبات ابری همواره با فرآیندها ارتباط دارند؛ از این رو پیش از اجرا باید به کمک متخصصان، فرآیندهای سازمانی را بهبود دهند.

کمک از مشاوران: مشاوران و افراد ماهر در این زمینه قادرند شرکت‌ها را آماده پذیرش تغییرات کنند.

همراهی منابع انسانی: یکی از مهم‌ترین پیش شرط‌های موفقیت سیستم‌های ابری، همراهی کارکنان و مدیران با اجرای آن می‌باشد.

چه افرادی باید از رایانش ابری استفاده کنند؟

• افرادی که مدام در حال سفر هستند.
• کاربرانی که ترجیح می‌دهند در هزینه‌ها صرفه‌جویی کنند.
• کاربرانی که به صورت مشترک بر روی پروژه‌ها و اسناد کار می‌کنند.
• سازمان‌ها و افرادی که به دنبال دور کاری و دسترسی به نرم افزار از راه دور هستند.
• سازمان‌ها و افرادی که به دنبال ذخیره‌سازی داده‌های خود در یک فضای ذخیره ابری هستند.

چه کسانی نباید از پردازش ابری استفاده کنند؟

• کاربرانی که به اینترنت پرسرعت دسترسی ندارند.
• کاربرانی که از محیط ناآشنای برنامه‌های جدید تحت وب هراس دارند.
• کاربرانی که مسائل امنیتی برای آن‌ها از اولویت بالایی برخوردار است.

فناوری رایانش ابری چه مزایا و معایبی دارد؟

از مزایای فناوری رایانش ابری عبارتند از:

هزینه: در مرکز رایانش ابری، ایدۀ چند تداومی وجود دارد. ارائه دهندۀ سرویس ابری، مشتریان بسیاری دارند که از منابع محاسباتی مشابهی استفاده می‌کنند. پیش از فناوری رایانش ابری، شرکت‌ها و کسب و کارها مجبور به خرید، ساخت، نگهداری فناوری و زیرساخت مدیریت اطلاعات پر هزینه بودند اما امروزه شرکت‌ها قادرند مراکز پر هزینه سرور و بخش‌های فناوری اطلاعات را با اتصالات اینترنتی پرسرعت تعویض کنند و کارکنان جهت انجام مسئولیت‌های خود قادرند به صورت آنلاین با یکدیگر در ارتباط باشند.

سرعت بالا: سرویس‌های ابری به کاربران اجازه می‌دهد تا فضای ذخیره‌سازی را بر روی دسکتاپ لپ‌تاپ خود ذخیره کنند و نرم افزار را به سرعت ارتقا دهند؛ زیرا شرکت‌های نرم افزاری قادرند محصولات خود را به‌جای روش‌های قدیمی و ملموس همچون: هارد دیسک‌ها و درایو فلش از طریق وب ارائه دهند. به عنوان نمونه کاربران Adobe قادرند از راه اشتراک مبتنی بر اینترنت به برنامه‌های کاربردی موجود در Creative Cloud دسترسی داشته باشند و این موضوع به کاربران اجازه می‌دهد تا نسخه‌های جدید برنامه‌های خود را به آسانی دانلود و نصب کنند.

بک‌آپ گیری: کاربران قادرند ایمیل خود را در هر کامپیوتری بررسی و فایل‌ها را با استفاده از سرویس‌هایی همچون: Google Drive و Dropbox ذخیره کنند. این سرویس‌های ابری امکان بک‌آپ گیری از فایل‌های عکس، ویدئو و موسیقی را برای کلیۀ کاربران فراهم کرده و در صورت خراب شدن هارد دیسک، قادرند به آسانی به کلیۀ اطلاعات خود دسترسی پیدا کنند.

مقیاس‌پذیری: میزان رایانش ابری می‌تواند با توجه به کسب و کارها افزایش یا کاهش یابد؛ در واقع قادرید پهنای باند سرویس‌های کاربران را کم یا زیاد و حتی ارائه دهندگان خدمات بیشتری را اضافه کنید. همچنین باید به این نکته اشاره کنیم که بسیاری از ارائه دهندگان خدمات ابری این مقیاس‌بندی را از سوی شما خودکار کرده تا تیم‌ها بتوانند زمان کمتری را برای برنامه‌ریزی ظرفیت و وقت زیادی را برای تجربه مشتری صرف کنند.

انعطاف‌پذیری: همانطور که می‌دانید اطلاعات در مکان‌ها و دستگاه‌ها در جریان است و کارکنان یک شرکت قادرند با خیال راحت و ایمن در هر مکانی کار کنند و این موضوع سبب شده تا در انجام امور خود، راضی و موفق باشند.

قابلیت اطمینان: ارائه دهندگان این سرویس همواره معماری خود را اصلاح می‌کنند تا بهترین استانداردهای عملکرد و در دسترس بودن را ارائه دهند. در این راستا، اشخاص ثالثی که خدمات آن‌ها را میزبانی می‌کنند، دائماً آن‌ها را نگهداری کرده، به‌روزرسانی و دسترسی آسان به پشتیبانی مشتری را تأمین می‌کنند. این تعهد به بهبود پیوسته، آن‌ها را در استانداردهای برتر قابل اطمینان می‌کند.

به‌روزرسانی خودکار: همانطور که می‌دانید در گذشته هزینه‌های بسیاری صرف به‌روزرسانی نرم افزارها می‌شد ولی نرم افزارهای ابری به صورت خودکار و بدون هزینه، به‌روزرسانی می‌شوند.

استفاده آسان و راحت: استفاده از فناوری رایانش ابری، امور ذخیره، بازیابی و به اشتراک‌گذاری اطلاعات را آسان و سریع کرده و کاربران قادرند فایل‌ها و تنظیمات خود را به صورت کاملاً یکپارچه به سایر دستگاه‌ها انتقال دهند.

کاهش نیاز به نیروی انسانی: در سیستم‌های قدیمی نیاز به نیروی انسانی متخصص جهت ایجاد و آماده‌سازی زیرساخت نرم افزار وجود داشت ولی با ورود تکنولوژی رایانش ابری این اقدامات توسط شرکت سرویس دهنده انجام می‌شود؛ از این رو شرکت‌های سرویس گیرنده قادرند از نیروی انسانی خود در زمینه‌های دیگری استفاده کنند.

معایب فناوری رایانش ابری:

رایانش ابری همانند سایر تکنولوژی‌ها علاوه‌بر مزایای بسیار خود، معایبی هم دارد که در اینجا به برخی از معایب فناوری رایانش ابری اشاره می‌کنیم.

امنیت: یکی از دغدغه‌ها و نگرانی‌های مهم در مورد فضای ابری، امنیت می‌باشد؛ به‌ویژه هنگامی که از اطلاعات مالی و سوابق پزشکی صحبت می‌شود. مقررات این سرویس‌های رایانش ابری را وامی‌دارد تا اقدامات امنیتی و انطباق خود را تقویت کنند. رمزگذاری از اطلاعات حیاتی محافظت کرده ولی در صورتی که کلید رمزگذاری گم شود، داده‌ها ناپدید خواهند شد.

نیاز به اتصال دائمی و پرسرعت اینترنت: یکی از معایب فناوری رایانش ابری این است که بدون اتصال اینترنت، کاربران به برنامه‌ها و اسناد روی ابر دسترسی نخواهند داشت؛ زیرا پردازش ابری به صورت آفلاین کار نمی‌کند. علاوه‌بر این مسئله، کار با اسناد و برنامه‌های تحت وب مستلزم اتصال با پهنای باند بالا است.

وجود قابلیت‌های کمتر برنامه‌های تحت وب: قابلیت‌های یک برنامه دسکتاپ قابل مقایسه با برنامه تحت وب نیست. به عنوان نمونه: PowerPoint نسبت به Google Docs دارای قابلیت‌های بیشتری است.

نتیجه گیری

امروزه مزایای بسیار فناوری رایانش ابری همچون: افزایش بهره‌وری، سرعت و کارایی، عملکرد، مقرون‌به‌صرفه بودن آن سبب شده تا به گزینه‌ای محبوب در بین سازمان‌ها، شرکت‌ها، کسب و کارها و کاربران تبدیل شود. رایانش ابری از طریق اینترنت سرویس‌های مختلفی از جمله: ذخیره‌سازی داده‌ها، پایگاه‌های داده، سرورها، شبکه و نرم افزارهای کاربردی را ارائه می‌دهد. ما در این مقاله از سایت پزشک کسب و کار شما را به طور کامل با رایانش ابری آشنا کردیم. از شما سپاسگزاریم که تا انتهای مقاله همراه ما بودید.