ROI یا نرخ بازگشت سرمایه چیست و چه کمکی به سود دهی بیشتر می کند؟

نرخ یا مقدار بازگشت سرمایه که به انگلیسی Return on Investment یا به اختصار ROI خوانده می‌شود، در واقع همان پول یا هزینه ای می باشد که در ازای سرمایه اولیه ای که پرداخت نموده اید، به دست می آورید. یا به عبارتی دیگر نرخ بازگشت سرمایه، سود یا زیان حاصل از سرمایه گذاری را به نسبت هزینه اولیه اندازه گیری می کند و شما می توانید ارزش سرمایه گذاریتان را محاسبه نمایید. از این رو ROI می تواند بر روی تصمیمات مالی مختلفی که کسب و کار ها می گیرند بسیار موثر باشد. البته به این نکته نیز باید توجه داشت که بعضی از هزینه ها نرخ بازگشتی ندارند به طور مثال، تعمیر تجهیزات مورد نیاز کارمندان در محیط کار که در دسته هزینه های غیر مستقیم قرار می گیرد. اما به طور کلی تمامی این هزینه ها در سرمایه گذاری کلان یک کسب و کار محاسبه می شوند. پس در نهایت می توانیم بگوییم که ROI رشد یا نزول وجوه سرمایه گذاری شده در کسب و کار ها را اندازه گیری می کند.

حال تصمیم گرفته ایم در انتهای توضیحاتی که در رابطه با نرخ بازگشت سرمایه داده ایم، برایتان مثالی بیاوریم تا مفهومش را راحت تر درک کنید. فرض کنید که شما یک کارگاه قالیشویی راه اندازی کرده اید و میانگین سود خالصی که در ازای هر مشتری دریافت می کنید 40 هزار تومان باشد. حال شما تصمیم می گیرید تا برای افزایش تعداد مشتریانتان تبلیغات گسترده ای انجام دهید که هزینه اش 5 میلیون تومان می شود. در این صورت اگر اجاره ماهانه یا سایر هزینه هایی که پرداخت نمودید را هم در نظر بگیرید، برای اینکه بتوانید این هزینه تبلیغات را جبران نمایید به 125 مشتری نیاز خواهید داشت. اما آن چیزی که واضح است این می باشد که برای اینکه سودی دریافت کنید این تعداد مشتری کافی نمی باشد زیرا در این صورت با در نظر گرفتن هزینه های جاری دیگر، بازگشت سرمایه تان 0% بوده است. پس برای اینکه بازگشت سرمایه داشته باشید باید بیشتر از 125 مشتری در بازه زمانی مد نظرتان داشته باشید.

دلیل اهیمت بالای نرخ بازگشت سرمایه چه می باشد؟

هر کسب و کاری تنها زمانی می تواند به پیشرفت و ارتقای شغلی ایده آل خویش دست یابد که هزینه هایش را دقیق و هوشمندانه مدیریت کند و نرخ بازگشت سرمایه را به درستی اندازه گیری نماید. با محاسبه نرخ بازگشت سرمایه شما یک هدف و سرمایه گذاری اشتباه را تا مرز شکست یا رسیدن به زیانی فاجعه بار ادامه نخواهید داد.

نرخ بازگشت سرمایه هر کسب و کار با دیگری متفاوت خواهد بود و بر اساس نوع سرمایه گذاری که صورت می گیرد نیز تفاوت هایی دارد. به طور مثال زمانی که شما مواد غذایی اولیه‌ای برای رستوران خود خریداری می کنید، در این صورت معیار نرخ بازگشت سرمایه تان میزان سود حاصل از فروش زیاد غذا ها خواهد بود.

یا همچنین اگر در زمینه بازاریابی سرمایه گذاری نمایید و آموزش های لازم را ببینید، میزان سود ROI شما مقدار فروشتان در آن بازار خواهد بود. در هر صورت نرخ بازگشت سرمایه دو رقمی برای تازه کار ها نرخ بازگشت خوبی محسوب می شود. پس اگر از نتیجه خود راضی بوده اید، حتما دلایلش را بررسی نمایید تا بر روی مواردی که موجب موفقیتان می شوند بیشتر سرمایه گذاری کنید و در آخر نرخ بازگشت سرمایه خودتان را بهبود بخشید.

بیشتر بدانید: کمک رسانی سود باز (open interest) در بازار آتی برای معامله گر

ROI یا نرخ باز گشت سرمایه چه کاربردی دارد؟

مهم ترین سوالی که پس از درک مفهوم نرخ بازگشت سرمایه ممکن است به سراغتان بیاید این می باشد که چه کاربردی دارد و کجا می توانید از آن استفاده کنید. می توان گفت که یکی از موقعیت هایی که از ROI استفاده می شود، زمانی می باشد که شما می خواهید ببینید که در ازای سرمایه گذاری که انجام داده اید، چه میزانی سودی به دست آمده است و در مجموع چه خروجی ای دریافت خواهید نمود. مثلا نرخ بازگشت 40 درصد بهتر از نرخ بازگشت 20 درصد می باشد و نشان می‌دهد که شما عملکرد خوبی داشته اید و سود خوبی نیز نصیب‌تان شده است.

یکی دیگر از کاربردهای ROI مخصوص به زمانی می باشد که قصد دارید محصول جدیدی را وارد بازار نمایید و باید بررسی کنید که محصول جدیدتان تا چه اندازه برایتان سودآور خواهد بود. در این هنگام پس از عرضه محصولتان می توانید به کمک نرخ بازگشت سرمایه میزان سوددهی را ارزیابی نمایید. حال اگر امکان محاسبه ROI در بعضی از بازارهای وجود نداشته باشد، باید با کمک شبیه سازی گروهی، از مشتریان هدفتان نرخ بازگشت سرمایه را به دست آورید.

به طور کلی محاسبه نرخ بازگشت سرمایه موجب می شود با آگاهی کامل تصمیم گیری کنید و به صورت واضح با کمک اعداد و ارقام می توانید ببینید که در ازای تمامی هزینه ها و سرمایه گذاری های که انجام داده اید چه سودی به دست خواهید آورد و در چه جاهایی باید بیشتر هزینه صرف می کردید و در چه جاهایی نباید این کار را می کردید و هزینه های زیادی پرداخت نمودید.

فرمول محاسبه نرخ بازگشت سرمایه (ROI)

هر فرد سرمایه گذاری مشتاق است تا بداند که نرخ بازگشت سرمایه اش چه میزان خواهد بود و برای به دست آوردن این مقدار لازم می باشد تا میزان درآمد یا سود سالانه شرکت یا کسب و کار را بر میزان سرمایه اصلی یا فعلی تقسیم نمایید. پس همانطور که گفتیم نرخ بازگشت سرمایه (ROI) همان سود حاصل از سرمایه گذاری نسبت به کل هزینه ای که پرداختید می باشد. فرمولی بسیار ساده نیز دارد که به صورت زیر می باشد:

نرخ بازگشت سرمایه = (کل هزینه – کل درآمد) تقسیم بر کل سرمایه گذاری

حال برای انکه بخواهید ROI را بر اساس درصد محاسبه نمایید، باید نتیجه بالا را در 100 ضرب نمایید.

معرفی نرم‌افزار محاسبه نرخ بازگشت سرمایه

از نرم افزار های مختلفی برای محاسبه نرخ بازگشت سرمایه می توان استفاده نمود. میزان ROI را با استفاده از نرم افزارهای ساده برای گوشی های همراه گرفته تا نرم افزار های پیچیده کامپیوتری، می توان محاسبه نمود. برای دانلود نرم افزار های موبایل می توان در گوگل پلی و بستر های مشابه جست و جو نمایید. برای کامپیوتر نیز می توانید از برنامه های مختلفی مانند: اکسل، CMR و کامفار استفاده نمود. البته با کمک نرم افزارهای تحلیل گر آنلاینی مانند گوگل آنالیز نیز می توان نرخ بازگشت سرمایه را با دقت بالایی اندازه گیری نمود.

مزایا ROI یا نرخ بازگشت سرمایه:

از مهم ترین مزایای نرخ بازگشت سرمایه عبارتند از:

• ساده بودن نحوه محاسبه میزان نرخ بازگشت سرمایه
• می توانید میان کمپین ها و سازمان های مختلف نرخ بازگشت سرمایه را محاسبه نمایید.
• سنجش کیفیت و میزان خروجی و سود به دست آمده در ازای میزان هزینه و سرمایه‌گذاری انجام شده
• بررسی کارایی تیم بازاریابی در بهینه‌سازی هزینه‌ها و صرفه‌جویی در ازای دریافت بهترین نتایج
• آنالیز میزان پتانسیل و ظرفیت برنامه‌های بازاریابی برای بازگشت سرمایه در کوتاه یا بلند مدت
• ارزیابی میزان عملکرد شیوه های مختلف بازاریابی و چگونگی ارتباط میان مخاطبان
• تحلیل مقدار ارزش مشتریان در طولانی مدت
• ارائه محصولاتی جدید متناسب با سیاست‌های درآمدی و سودآوری کسب و کار

معایب ROI یا نرخ بازگشت سرمایه:

حال اگر بخواهیم در مورد معایب نرخ بازگشت سرمایه بگوییم می توان به موارد زیر اشاره نمود:

• اشتباه محاسباتی در ROI می‌تواند باعث گمراهی مدیران در سرمایه‌گذاری و تلف شدن وقتشان شود.
• در برخی مواقع محاسبه دقیق سود حاصل از بعضی از کمپین ها و مشتریان سخت و پیچیده خواهد بود.
• تعیین میزان تاثیر گذاری برخی از روش‌های تبلیغاتی بسیار مشکل می باشد.
• ممکن است در تشخیص منبع تبدیل کاربر به مشتری دچار اشتباه شوید.

KPI و ROI چه تفاوتی با یکدیگر دارند ؟

«شاخص عملکرد کلیدی» (Key Performance Indicator | KPI) معیاری می باشد که بیانگر این موضوع است که کسب و کار ها چگونه و از چه راهی به هدف های مهم خویش دست می یابند. از این رو از KPI در زمینه های مختلفی استفاده می شود. ممکن است سطوح بالاتر KPI بر عملکرد کلی کسب‌و‌کار و سطوح پایین‌تر KPI بر فرآیند‌های اجرایی تمرکز کند. مانند: زیرمجموعه‌های فروش، بازاریابی، نیروی انسانی و موارد مشابه باشد. اما همان‌طور که از ابتدای این محتوا بار ها گفته ایم، نرخ بازگشت سرمایه یا ROI، میزان سوددهی یک سرمایه گذاری را نشان خواهد داد.

برای درک بهتر مفهوم میان ROI و KPI مثالی میزنیم: فرض کنید که در حال خواندن رمانی باشید که چندین فصل دارد، حال KPI همان اتفاقی می باشد که با پایان هر فصل رخ می دهد اما ROI نتیجه اتمام کل فصل های این رمان خواهد بود و در واقعیت KPIها نیز عملکرد نهایی را با توجه و نگاه به آینده پیش‌بینی‌ می کنند، در صورتی که میزان ROI شما را از تصمیمات تخصیص بودجه آتی با توجه به گذشته تان، آگاه می‌کند.

نحوه استفاده از نرخ بازگشت سرمایه چگونه می باشد؟

در قسمت کاربرد نرخ بازگشت سرمایه به این موضوع که چه استفاده هایی از نرخ بازگشت سرمایه می شود اشاره ای نموده ایم اما حالا می‌خواهیم به صورت گسترده تر و کامل تر بگوییم که چه زمان هایی و چگونه از نرخ بازگشت سرمایه می توان استفاده نمود:

۱- خرید یک ابزار جدید

هنگامی که ابزار جدیدی را خریداری می نمایید، محاسبه نرخ بازگشت سرمایه به شما کمک می نماید تا بررسی نمایید که ابزار جدیدتان چه اندازه ارزشمند می باشد و برای چه نوع تجهیزاتی می توانید در آینده سرمایه گذاری نمایید.

۲- استخدام کارکنان جدید

با کمک اندازه گیری نرخ بازگشت سرمایه متوجه خواهید شد که استخدام نیرو جدید نیاز بوده یا خیر. همچنین به شما این کمک می کند تا بدانید که باید چه افرادی را استخدام یا تعدیل نمایید.

۳- افزودن یک بخش جدید

با میزان نرخ بازگشت سرمایه و میزان سودآوری هر بخش متوجه خواهید شد که بخش های موجود یا بخشی که اضافه نموده اید برایتان سودبخش خواهد بود یا خیر! با اینکار فرصت پیشرفت و ارتقای کار خود را ایجاد می کنید.

۴- بازاریابی

یکی از مهم ترین اهداف بازاریابی ها رسیدن به سود نهایی می باشد. از این رو محاسبه ROI می تواند برای بازاریابان نیز سودمند باشد. برای موفقیت و فروش بیشتر باید به سود بیشتری دست یافت و با یافتن میزان بازده سرمایه گذاری بازاریابی، مشخص خواهد شد که کدام کمپین ها بیشترین بازدهی را برای کسب و کارتان دارند.

چگونه نرخ بازگشت سرمایه می تواند بهبود یابد؟

برای اینکه نرخ بازگشت سرمایه تان را بهبود بخشید، مواردی همچون: افزایش سود، کاهش مخارج، بهبود راندمان و کارایی و افزایش آگاهی از برند و ... می‌توانند عوامل کارآمدی در این راه باشند. گام اول جهت بهبود ROI درک کامل مفهوم بازگشت سرمایه و سوددهی می باشد. بدیهی می باشد که هرچه قدر میزان فروشتان افزایش یابد، سودتان نیز بیشتر خواهد شد و حتی عواملی دیگری مانند: سودهای کلان‌تر، کاهش قیمت سر به سر، کاهش هزینه‌های تولید، داشتن رضایت مشتری و برندینگ نیز بهبود و افزایش می یابند.

پس در مجموع با بالا بردن میزان فروش و قیمت فروش، سودتان افزایش خواهد یافت. اما راه دیگری نیز برای بهبود نرخ بازگشت سرمایه وجود دارد و این می باشد که هزینه هایتان را کاهش دهید. به طوری که هزینه هایتان را به تعداد فروش سر به سر تقسیم نمایید تا دیدتان به راه حل ها و فرصت های کاهش هزینه بهتر شود و باید در نظر داشته باشبد که برخی از هزینه ها به سود و فروش فوری نخواهند رسید اما موجب بهبود رضایتمندی یا اعتماد مشتریان خواهند شد. به طور مثال فرستادن پیام تشکر از بابت خرید، ارسال پیام پیشنهادات کالاهای جدید به مشتریان و حتی دادن پاداش و تسهیلات به کارمندان همگی افزایش مخارجی را به همراه خواهند داشت که معمولا فورا به شما سودی نمی دهند. اما، رضایت مشتریان و کارمندان را به دنبال خواهند داشت که در نهایت کارایی و راندمان کسب و کارتان افزایش می یابد. از این رو باید در بررسی نرخ ROI تمامی این نکات را هم در نظر بگیرید و مورد بررسی قرار دهید تا بتوانید نرخ بازگشت سرمایه تان را افزایش دهید.

حال اگر بخواهیم راه‌های بهبود نرخ بازگشت سرمایه (ROI) را به طور خلاصه و موردی در 5 مرحله خلاصه نماییم، می توان اینگونه بیان کرد:

1- ابتدا هدف شفاف و مشخصی را تعریف کنید

2- در مرحله دوم توقعات خود را بازبینی کنید

3- سپس ارتباط خود با مشتریان را افزایش دهید

4- در مرحله چهارم هر چند وقت یک بار میزان اثرگذاری برند خود را بسنجید

5-در آخر نیز اهداف مشترک تعریف کنید و به سمت زمینه‌های مشترکتان حرکت نمایید

سخن پایانی

با توجه به تعاریف اولیه، نرخ بازگشت سرمایه ((Return on Investment یا به اختصار همان ROI، معیاری می باشد برای ارزیابی سود‌دهی و بهره وری میزان سرمایه گذاری‌ انجام شده که در نهایت به شما نشان خواهد داد که چه درصدی از سرمایه گذاریتان به سود تبدیل گشته و باید چه میزان و چگونه سرمایه گذاری کنید تا به درستی این کار را انجام داده باشید. به طور مثال اگر همواره به بازگشت سرمایه حاصل از تبلیغاتی که اخیرا انجام داده اید توجه داشته باشید، به شما کمک می کند تا در گذشت زمان طولانی، بهترین روش های تبلیغاتی را بشناسید و تا حد امکان هزینه هایتان را کاهش دهید. پس راه های جذب مشتری و فروش بیشتر را به خوبی انجام دهید و در ازای سرمایه گذاری‌هایی که تا کنون انجام داده اید، نرخ بازگشت سرمایه را با دقت محاسبه کنید. معمولا با بررسی دقیق نرخ بازگشت سرمایه به شما نشان داده می شود که کدام فعالیت ها و عمل ها بیشترین تاثیر را در بازگشت سرمایه گذاری های کوتاه مدت یا طولانی مدت خواهند گذاشت.

به طور مثال بازاریابی کلیکی و دهان به دهان، هر دو موجب افزایش مشتری و بیشتر شناخته شدن برند خواهند شد و راه های افزایش سود را به شما نشان خواهند داد و در بسیاری از مواقع برخی از شیوه های بازاریابی علاوه بر اینکه بهترین بازده را دارند، هزینه بالایی نیز نخواهد داشت و در نهایت با کاهش هزینه ها، سوددهی و درآمد زایی را افزایش می هند.